علم شناسی انواع مختلفی دارد و امروزه پیشرفت های علمی مختلف، گستره ی آن را وسعت چشمگیری بخشیده است. در میان حکیمان مسلمان تأملات منطقی – فلسفی و تاریخی علم شناسانه، فراوان، به چشم می خورد؛ اما نه به شکل دانشی مدون. علم شناسی دانشمندان و حکیمان مسلمان (چه علم شناسی منطقی – فلسفی آنها و چه علم شناسی تاریخی شان) گاه به علم به معنای عام تعلق گرفته و گاه به علم خاصی تعلق گرفته است. تأملات علم شناسانه ی استاد مطهری، هم علم شناسی منطقی – فلسفی عام را دربرمی گیرد و هم علم شناسی منطقی – فلسفی خاص را (خصوصا فلسفه شناسی). همچنین تأملات تاریخی خاص در برخی علوم (همچون علم کلام) در آثار استاد، نشان گر این است که ایشان به علم شناسی تاریخی خاص نیز عنایت داشته اند. اما علم شناسی منطقی – فلسفی در آثار و اقوال ایشان پررنگ تر به نظر می رسد.