اندیشه حوزه
سید مجید ظهیری
اندیشه حوزه
Publication year: 1384

در پاسخ به سؤال «جامعه‏ ى دینى چیست؟» سه پاسخ معروف ارائه شده است که عبارتند از:
۱ ) جامعه ‏اى دینى است که افراد تشکیل دهنده ‏ى آن دیندار باشند.
۲ ) جامعه‏ اى دینى است که در آن دین، داور باشد.
۳ ) جامعه‏ اى دینى است که در آن دین هدایت شبکه ‏ى روابط اجتماعى را برعهده داشته باشد.
فرضیه ‏ى تحقیق این است که تعارض پاسخ ‏هاى سه‏ گانه‏ ى فوق ظاهرى است و در باطن تعارضى میان پاسخ‏ ها نیست و پاسخ‏ هاى دوم و سوم (به ویژه پاسخ سوم)، اگرچه به عنوان بدیل پاسخ اول مطرح شده ‏اند و دیدگاهى انتقادى نسبت به پاسخ اول دارند، ولى در واقع به نوعى تبیین و تعمیق همان پاسخ اول هستند. فرضیه‏ ى مزبور در این مقاله با استناد به آراء و اقوال قائلین به پاسخ‏ هاى دوم و سوم به روشنى اثبات مى‏ شود.
در ارائه‏ ى پاسخى عمیق‏ تر و از منظرى دیگر، نویسنده ‏ى مقاله، نظریه‏ اى را در توصیف جامعه‏ ى دینى مطرح مى ‏کند که مفهوم کلیدى آن مفهوم نظام‏ هاى اجتماعى است. و همچنان که پاسخ ‏هاى سه گانه فوق به نوعى تعمیق یکدیگر محسوب مى‏ شوند، این رأى نیز بدون اینکه تعارضى با پاسخ‏ هاى مذکور داشته باشد، سعى در تعمیق بیشتر پاسخ دارد.
نویسنده ى مقاله پس از بررسى مفاهیم جامعه، نظم اجتماعى، و نظام اجتماعى از منظر دانش جامعه‏ شناسى، از مفهوم «قائم به دین بودن یک نظام اجتماعى» سخن مى‏ گوید و پس از تعریف نظام اجتماعى دینى، نظریه ‏ى خود را در خصوص چیستى جامعه‏ ى دینى به صورت ذیل ارائه مى‏ نماید:
«جامعه‏ ى دینى جامعه ‏اى است که نظام‏ هاى اجتماعى آن دینى باشند.»

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *